Kościół jest specyficzną organizacją, która jest rozsiana po całym świecie. Jednakże od klasycznej organizacji religijnej odróżnia ją posiadanie własnych symboli, m.in. flag, które najczęściej kojarzą się ze Stolicą Apostolską. Mało kto jednak wie, że istnieje na przykład różnica pomiędzy flagą kościelną a flagą watykańską czy to, że flaga papieska i flaga maryjna nie są oficjalnymi weksaliami watykańskimi. Co to weksalia i jakie jeszcze ciekawostki związane są z tymi wyjątkowymi symbolami Kościoła Katolickiego? Przeczytacie o tym w dalszej części tego artykułu.
Biało- żółta czy żółto-biała?
Na fladze papieskiej pasy złoty i srebrny ułożone są względem siebie równolegle w pozycji pionowej, a w części białej, znajdującej się po prawej stronie uwieczniono dwa klucze powiązane czerwonym sznurem. Dodatkowo prócz tych stałych elementów papieskiej flagi na białym tle obecny jest papieski herb, o którym powiemy sobie nieco później. Flaga papieska jest także jednocześnie flagą religijną i państwową.
Wydaje się to dosyć oczywiste, jednakże problemów nastręcza sytuacja, w której chcemy flagę papieską powiesić w orientacji poziomej. Który kolor powinien być na górze ? Który na dole? A może wszystko jedno który będzie gdzie, byle zachować tylko właściwą kolorystykę ? Jak się okazuje w wywieszaniu flagi papieskiej, tak samo jak w przypadku każdej innej obowiązują pewne reguły. I tak, jeśli chcemy wywiesić flagę prawidłowo, powinniśmy zawsze umieszczać ją w pozycji, gdzie kolor żółty znajduje się na górze, a biały na dole.
Klucze, sznur, herb papieski, srebro i złoto
Wszystkie trzy elementy występują na fladze papieskiej. Skrzyżowane klucze są symbolem biblijnych kluczy do Królestwa Niebieskiego, które Jezus dał Świętemu Piotrowi. Klucze symbolizują pełnię władzy papieża jako głowy kościoła rzymsko-katolickiego i następcy św. Piotra. Nad kluczami św. Piotra znajduje się złoto-srebrna tiara – trójczłonowa korona papieska. Przyjęło się, że jest ona symbolem potrójnej władzy: królewskiej, kapłańskiej, pasterskiej (od 1963 r., po koronacji Pawła VI, tiara jest nieużywana). Czerwony sznur, którym związane są klucze symbolizują więź Jezusa z Jego ziemskim Kościołem pielgrzymującym na ziemi oraz, że moc obu kluczy jest w równym stopniu ważna.
Herb papieski jest elementem zmiennym, który zmienia się wraz z objęciem władzy w Watykanie przez nowego papieża. Dla przykładu herb świętego Jana Pawła II zawierał dwa klucze skrzyżowane na skos, z czego jeden był srebrny, drugi złoty, niebieską tarczę heraldyczną zbliżoną kształtem do tarczy angielskiego. Dodatkowo nad tarczą znajduje się papieska tiara, spod której wyłania się czerwona wstęga przypominająca wyglądem stułę. W polu tarczy znajduje się złoty krzyż łaciński stykający się z krawędzią tarczy, przesunięty w prawo. Pod poprzeczną belką krzyża, po lewej stronie znajduje się złota litera M, stanowiąca odwołanie do Matki Boskiej, Maryi.
Co do symboliki barw na fladze, przyjęło się, że kolor złoty symbolizuje metal szlachetny/ bądź słońca /jako coś boskiego, w niebiosach, symbol bogactwa, mocy i dobra. W innych interpretacjach kolor złoty to symbol piękna i bogactwa, kierujący naszą myśl ku niebu i boskości, symbolizuje to wszystko, co należy do sfery niebiańskiej. Srebro natomiast ma odnosić się do czystości i ziemi, która została odnowiona przez Jezusa Chrystusa.
Herb Watykanu a herb papieski
Watykan posiada swoją flagę, na jego czele stoi papież, ale czy wiedzieliście, że oprócz tego Watykan posiada też swój herb ? Przedstawia on dwa klucze, złoty i srebrny, w polu czerwonym skrzyżowane w skos, złączone czerwonym sznurem, umieszczone pod srebrną tiarą, uwieńczoną trzema złotymi diademami. Ciekawostką jest też to, że każdy z papieży posiada własny herb pontyfikalny, który stanowi swoiste uzupełnienie herbu Watykanu. Co jeszcze ciekawsze są to dwa niezależne od siebie symbole, gdzie herb Watykanu stanowi symbol państwa-miasta, a herb konkretnego papieża – Stolicy Apostolskiej i Papiestwa. Herby papieskie mogą (ale nie muszą) zawierać główne motto, które przyświeca papieżowi w jego pontyfikacie.
Herb Watykanu wraz z oficjalną flagą tworzą weksalia, czyli oficjalne znaki rozpoznawcze Watykanu.
Od zawsze biel i złoto?
Czy widzieliście, że obecny wygląd flagi kojarzonej z papiestwem i Kościołem Katolickim zawdzięczamy papieżowi Piusowi VII? Tak, to właśnie ten papież w 1808 roku zatwierdził nowe barwy papieskie. A jakie były przedtem zapytacie ? Otóż do 1808 roku oficjalnymi barwami Watykanu były złoto i purpura. Za wzór obecnej flagi watykańskiej posłużyła bandera handlowa z 1824 roku. Jedynie proporcje flagi (1:1) zostały zachowane i nie zmieniły się na przestrzeni lat.
Flaga Maryjna
Kolejnym ważnym symbolem Kościoła Katolickiego jest biało-niebieska flaga maryjna. Jej powstanie jest ściśle związane z dziejami Polski. Została powołana na zasadzie „głos ludu, głosem Bożym”.
Po raz pierwszy biało-niebieska flaga pojawiła się na terenach Polski w IX wieku jako flaga Rzeczpospolitej Krakowskiej. Jej barwy zaczerpnięto z mundurów dawnego Województwa Krakowskiego (ciemnoniebieskiego kontusza i białego żupana lub czapki). Po likwidacji Rzeczpospolitej Krakowskiej i zaanektowaniu jej przez Austrię stała się ona swoistym wyrazem sprzeciwu w stosunku do aktu aneksji.
Podczas pierwszej pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła II do Polski (2-10 czerwca 1979 roku) cały Kraków został bogato udekorowany tymi właśnie flagami. Z uwagi na to, jak wielką wagę Jan Paweł II przypisywał kultowi Maryjnemu od tamtej pory zaczęto określać biało-niebieską flagę flagą Maryjną. Dodatkowo ludzie od bardzo dawna kojarzyli właśnie biel i błękit jako kolory Matki Boskiej.
Symbolika flagi Maryjnej
Biel na fladze oznacza szczególne poświęcenie się Niepokalanej Dziewicy, natomiast błękit jest kolorem nieba, a więc wszystkiego, co się z nim wiąże – trwałości, stałości, wierności. Razem takie zestawienie barw kojarzone jest z nieskazitelnością, niezawisłością i czystością, a więc ze wszystkimi przymiotami nieba.
Partner artykułu – https://okolicznosciowe.com.pl/
Przeczytaj jeszcze:
http://www.gdanskodnowa.pl/symbole-miejskie-a-barwy-narodowe/